WALONOWIE

SKARB – MINERAŁY SZLACHETNE

WALONOWIE – W XIII w. sprowadzeni w Karkonosze przez Henryka I Brodatego mieszkańcy Walonii położonej na terenach dzisiejszej Belgii, zajmujący się górnictwem w szczególności wydobywaniem złota i minerałów szlachetnych.

Ślady pozostawione w okolicy –

1. KAMIENIE WALOŃSKIE w okolicy zamku Chojnik i w Przesiece

2. Tereny, w których wydobywano złoto w Przesiece i Jeleniej Górze.

Obecnie w Szklarskiej Porębie funkcjonuje ŻELAZNY TYGIEL WALOŃSKI, w którym można na własne oczy zobaczyć Walońskich poszukiwaczy w akcji.

 

LABORANCI

SKARB – ZIOŁA KARKONOSKIE

LABORANCI – W XVII w. grupa ludzi posiadających tajemniczą wiedzę na temat leczniczych właściwości ziół Karkonoskich i sporządzanych z nich medykamentów. Ich działalność rozciągała się na cały region Karkonoszy. Przypisywano im się często zdolności nadprzyrodzone. W rzeczywistości twierdzili, iż lekarstwo na każdą chorobę znajduje się w otaczającej nas przyrodzie.

Ślady pozostawione w okolicy –

1. Nagrobki LABORANTÓW KARKONOSKICH (bogato zdobione) znajdują się na murze zewnętrznym katolickiego kościoła św. Jadwigi.

2. Jeden z rygli skalnych Kotła Wielkiego Stawu nosi nazwę „ZIELARZ”

3. LIKIER KARKONOSKI – produkowany z ziół Karkonoskich w XIX wieku w Staniszowie, obecnie produkowany na terenie Niemiec, w dalszym ciągu w oparciu o tę samą recepturę.

4. W Karpaczu zachował się dom w którym mieszkał ostatni karkonoski LABORANT.

5. Działalność LABORANTÓW prezentowana jest w Centrum Informacyjnym Karkonoskiego Parku Narodowego.

 

HUTNICY KARKONOSCY

SKARB – WYROBY SZKLANE, wytwarzane w hutach na terenie Karkonoszy

HUTNICY KARKONOSCY - Hutnicy, podobnie jak i Walonowie, skrzętnie chronili tajemnice swojego fachu, gdyż wyroby ze szkła należały w średniowiecznej Europie do przedmiotów luksusowych. Działali, gromadząc się w niewielkie zespoły wytwórcze i zakładając swego rodzaju wspólnoty rzemieślnicze. Budowali niewielkie piece hutnicze, lokując je w odludnych miejscach, żeby nie zdradzać sekretów produkcji przed niepowołanymi.

W średniowiecznej Europie Karkonosze doskonale nadawały się do produkcji szkła. Duże znaczenie miały zlokalizowane tutaj przez walońskich poszukiwaczy bogate złoża kwarcu. Ustronne położenie, zasobne w lasy dające niezbędny opał, górskie potoki z których czerpano niezbędną przy produkcji szkła wodę.

Ślady pozostawione w okolicy –

Najlepiej udokumentowana przez archeologów osada hutnicza w Polsce (Piechowice - Cicha Dolina). Obecnie Karkonoskie wyroby hutnicze można podziwiać w Hucie Julia w Piechowicach, oraz w Leśnej Hucie w Szklarskiej Porębie.

 

ARCHEOLODZY

SKARB ARCHEOLOGICZNY -zespół przedmiotów (niekoniecznie jednorodnych i o wartości materialnej), ukryty w momencie zagrożenia z zamiarem odzyskania przez deponującego.

W Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze wystawiony jest tzw. „skarb piechowicki” tj. ok. 100 złotych monet XV – XVII wieku, datowany na ok. połowę XVII wieku (data jego ukrycia ustalana jest według najmłodszego eksponatu ze skarbu)

ARCHEOLODZY – W Polsce od XIX w.(1818 r. Rozprawa „O Słowiańszczyźnie przed Chrześcijaństwem Zorian Dołęga-Chodakowski). Chociaż archeologia pierwotnie zajmowała się jedynie najdawniejszymi dziejami człowieka (termin ten pochodzi od greckich słów archaios – starożytny i logos – słowo), obecnie wspomaga również rekonstrukcję czasów historycznych.

Ślady pozostawione w okolicy – Odkrycie śladów osadnictwa z XIII w. przy Zamku Księcia Henryka w Staniszowie.